--------------------------------------------------------------------------------------------------------- Miras Sorunu
Nisa 11-12: Allah çocuklarınız hakkında, erkeğe iki dişinin hissesi kadar tavsiye eder. Eğer kadınlar ikinin üstünde ise, bırakılanın üçte ikisi onlarındır; şayet bir ise yarısı onundur. Ana babadan her birine, ölenin çocuğu varsa yaptığı vasiyetten veya borcundan arta kalanın altıda biri, çocuğu yoksa, anası babası ona varis olur, anasına üçte bir düşer. Kardeşleri varsa, altıda biri annesinindir; babalarınız ve oğullarınızdan menfaatçe hangisinin size daha yakın olduğunu siz bilmezsiniz. Bunlar Allah tarafından tesbit edilmiştir. Doğrusu Allah bilendir, Hakim olandır. Kadınlarınızın çocukları yoksa bıraktıklarının yarısı sizindir, çocukları varsa, bıraktıklarının ettikleri vasiyetten veya borçtan arta kalanın dörtte biri sizindir. Sizin çocuğunuz yoksa ettiğiniz vasiyet veya borç çıktıktan sonra bıraktıklarınızın dörtte biri karılarınızındır; çocuğunuz varsa, bıraktıklarınızın sekizde biri onlarındır. Eğer bir erkek veya kadına kelale yollu (çocuğu ve babası olmadığı halde) varis olunuyor ve bunların ana-bir erkek veya bir kız kardeşi bulunuyorsa, her birine edilen vasiyetten veya borçtan arta kalenın altıda biri düşer; ikiden çoksalar, üçte birine, zarara uğratılmaksızın ortak olurlar. Bunlar Allah tarafından tavsiye edilmiştir. Allah bilendir. Halim'dir.
Açıklama: Bir kişi öldüğünde mirasçılara dağıtılacak payların toplamının % 100 yani 1 olması gerekir. Ancak yukardaki ayetlere göre paylaşım yapılmaya çalışıldığında bu toplam bazen 1’den büyük bazen de 1’den küçük çıkmaktadır. Basit bir örnek verelim: 60 milyarlık serveti olan bir kadın öldü. Geride kocası ve üç erkek kardeşi kaldı. Kadının annesinin ve babasının ölmüş olduğunu ve çocuklarının da olmadığını düşünelim. 60 milyar nasıl paylaştırılacaktır? “Kadınlarınızın çocukları yoksa bıraktıklarının yarısı sizindir” hükmü gereği mirasın ½’si kocanındır. “Eğer bir erkek veya kadına kelale yollu (çocuğu ve babası olmadığı halde) varis olunuyor ve bunların ana-bir erkek veya bir kız kardeşi bulunuyorsa, her birine edilen vasiyetten veya borçtan arta kalanın altıda biri düşer” hükmü gereği de mirasın 1/6'şardan toplam 1/3’ü kardeşlere düşer. Başka mirasçı olmadığına göre oranları topladığımızda ½ + 1/3 = 5/6 = 0.83 Toplam 1’e ulaşamadı. 60 milyarlık mirasın 5/6’sı yani 50 milyar dağıtılacak ama 10 milyar elde kalacak. Bu para kime verilecek?Varsayalım ki, bir adam öldü, geride 162 milyarlık bir miras ve üç kız evlat, bir ana, bir baba ve eşini birakti. Bu sefer de yukarıdaki ayetlere göre miras paylaşımı şöyle olacaktır: Üç kız evlata mirasın 2/3'ü, ana ve babanın her birine 1/6, karısına 1/8 kalacaktr. Bu durumda oranları toplayalım (2/3)+(1/6)+(1/6)+(1/8 )= 27/24 = 1,125 Bu sefer de oran 1’den büyük çıktı. Eğer payları oranında, yani kızlara (162 * 2/3) 108 milyar, ana ve babaya toplam 54 milyar, karısına da 20.25 milyar verirsek toplamı 182.25 milyar ediyor. Halbuki elimizde 162 milyar var. 20.25 milyarlık eksiğimiz oldu. (Karısına verilen 1/8 fazlalık gibi duruyor) Bu parayı nerden bulup vereceğiz?
----------------------------------------------------------------------------------------------------------